بزرگنمايي:

نسیم گیلان - ایسنا / دبیر کارگروه واژه‌های عمومی گروه ‌واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان اینکه «فرسته» از واژه‌هایی است که توسط مردم ساخته شده است، گفت: این واژه در برابر «سوشیال مدیا پست» ساخته شده است نه «اداره پست».
مهدیه برآبادی، پژوهشگر و دبیر کارگروه واژه‌های عمومی گروه ‌واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در گفت‌وگو با ایسنا درباره برابرنهاد «فرسته» به‌جای «پُست»گفت: واژه‌هایی که در فضای مجازی استفاده می‌شوند، با توجه به اینکه مردم با آن‌ها سروکار دارند، خیلی سریع وارد زبان عموم مردم می‌شوند. کارگروه واژه‌های عمومی در گروه‌ واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی این بار سراغ واژه‌های رایج در فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها رفته است. از تازه‌ترین مصوبات این کارگروه می‌توانم به معادل «فرسته» در برابر واژه «پست» (Post) با مترادف سوشیال مدیا پست (Social media post) و سوشیال پست (Social post) اشاره کنم.
او افزود: «فرسته» از ستاک حال فعل «فرستادن» به‌اضافه پسوند «ـه» ساخته شده است که معنای «فرستاده شده» دارد؛ یعنی چیزی که آن را می‌فرستیم، چنانکه در «سازه» یعنی آنچه ساخته شده است. پسوند «ـه» پسوندی پرکاربرد در زبان فارسی است و در واژه‌سازی هم کارایی بسیار دارد.
این پژوهشگر سپس درباره انتخاب این معادل توضیح داد: ما در رسانه‌های اجتماعی محتوایی را اعم از متن، عکس و ویدئو برای دیگران می‌فرستیم، بنابراین از فعل فرستادن برای ساخت واژه «فرسته» استفاده شده است. البته «فرسته» را قبل از اینکه فرهنگستان برای «پست رسانه‌های اجتماعی» مصوب کند، خود مردم از آن استفاده می‌کردند. این واژه جزو معادل‌های موجود بود و فرهنگستان با توجه به درستی فرسته از نظر معنا و قواعد ساخت‌ واژه در زبان فارسی در برابر «پست رسانه‌های اجتماعی» آن را برگزیده است.
او یادآور شد: «فرسته» از نظر ریشه واژگانی مشابه «فرشته» است؛ این دو واژه در زبان‌های باستانی از یک ریشه هستند و در «برهان قاطع» فریشتگان و فریشته به معنای فرستاده‌شدگان آمده است.
برآبادی درباره اینکه این واژه را به‌ اشتباه معادل «اداره پست» هم تصور کرده‌اند ، گفت: بله، متأسفانه در خبرها و رسانه‌های اجتماعی عکس «اداره پست» را منتشر کرده و نوشته‌اند فرهنگستان برای «اداره پست» واژه «فرسته» را مصوب کرده است و از این به بعد باید بگوییم «اداره فرسته»! این برداشت یکسره اشتباه است. فرهنگستان در برابر «پست در فضای مجازی» و مفهوم «امکانی که در شبکه‌های اجتماعی برای فرستادن یک محتوای وجود دارد»، معادل «فرسته» را تصویب کرده است. همان‌طور که گفته شد، خود مردم پیش‌تر از این واژه استفاده می‌کردند و فرهنگستان آن را نساخته است، بلکه فرهنگستان این را برگزیده و پذیرفته است.

دبیر کارگروه واژه‌های عمومی گروه ‌واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ادامه گفت: شاید برای خیلی‌ها این پرسش مطرح شود که چرا فرهنگستان برای اداره پست، واژه‌ای مصوب نکرده است؟ باید بگویم فرهنگستان برخی از واژه‌های بیگانه را، که مدت زیادی است در زبان فارسی حضور دارند، به عنوان «واژه قرضی» یا «وام‌واژه» پذیرفته و آن‌ها را فارسی‌شده قلمداد کرده است. واژه‌هایی بسیط و کوتاه مانند پست و بانک در فرایند واژه‌سازی زبان فارسی نیز استفاده شده‌اند. در واقع این واژه‌ها با اجزای فارسی ترکیب‌پذیر بوده‌اند. مثلا از «پست» واژه‌هایی چون «پستچی»، «پستخانه» و در حالت صفتی «تمبر پستی» ساخته شده یا از «بانک» واژه‌هایی چون «بانکدار»، «بانکداری» و «بین‌بانکی» ساخته شده است. فرهنگستان این وام‌واژه‌ها را پذیرفته و فارسی‌شده می‌داند و معادلی برای آن‌ها مصوب نمی‌کند.
برآبادی درباره اینکه آیا برای واژه‌های دیگری که در شبکه‌های مجازی استفاده می‌شود، معادل‌هایی ساخته خواهد شد و آیا از معادل‌هایی که بعضا در زبان مردم استفاده می‌شود (مانند «بازفرست» برای «فوروارد»)، انتخاب خواهد شد، گفت: ان‌شاءالله در آینده این معادل‌ها را اطلاع‌رسانی و معرفی می‌کنیم. در کارگروه واژه‌های عمومی گروه ‌واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی مجموعه واژه‌هایی در حوزه رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها پیشنهاد شده و در مسیر طرح و تصویب است. پس از تصویب در شورای واژه‌گزینی، مصوبات مربوط به فضای مجازی را در اختیار رسانه‌ها قرار می‌دهیم تا به آگاهی عموم مردم برسد.