بزرگنمايي:

نسیم گیلان - مهر / کتاب «فرنگیس» نوشته مهناز فتاحی که به تقریظ مقام معظم رهبری نیز رسیده به‌تازگی با ترجمه صربی در صربستان و مونته‌نگرو عرضه شده است.
موضوع این‌کتاب درباره زندگی فرنگیس حیدرپور بانوی قهرمان کرد ایرانی است که در همان ابتدای جنگ تحمیلی حماسه خلق کرد و در طول هشت سال جنگ با وجود لطمات فراوانی که دید، دست از مقاومت نکشید.
رهبر معظم انقلاب در سفرشان به کرمانشاه به این بانوی بزرگ اشاره کرده و بر ثبت خاطراتش تاکید داشتند و این بهانه‌ای شد تا خاطرات این شیرزن به رشته تحریر درآید.
کتاب فرنگیس در 12 فصل تنظیم شده که با یک مقدمه شروع می‌شود و پایان‌بخش آن «کلام آخر» است. فصل اول به دوران کودکی راوی می‌پردازد که در آن از جنگ و پیامدهای آن خبری نیست اما سایه فقر و محرومیت در جایی که فرنگیس و خانواده‌اش زندگی می‌کنند بخوبی مشهود است. او در این فصل ماجرایی را تعریف می‌کند که قرار بوده به‌رغم مخالف خود به عقد یک مرد عراقی در شهر خانقین درآید که با دخالت گرگین‌خان، از بزرگان فامیل از اتفاق ناخواسته پیشگیری می‌شود.
در فصل دوم، خواستگاری از روستای مجاور، گورسفید برای فرنگیس می‌آید که این بار ازدواج صورت می‌گیرد و او با مردی به نام علیمردان زندگی مشترکی را شروع می‌کند. فصل بعدی نشان می‌دهد این زن و شوهر جوان زندگی نسبتا خوشی را آغاز می‌کنند اما در ادامه که شرح آن در فصل چهارم آمده، اول زندگی مشترک این زوج جوان با آغاز جنگ تحمیلی حکومت بعثی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران همزمان شده و نیروهای متجاوز عراقی خیلی زود از مرزها گذشته و به روستای آنها نزدیک می‌شوند.
گروهی از مردهای روستا برای مقابله با دشمن به خط مقدم می‌روند و گروهی دیگر که برای سراغ گرفتن از آنها راهی می‌شوند همگی به شهادت می‌رسند. زنان و مردان باقیمانده در روستا به کوه‌های اطراف پناه می‌برند و به این صورت صحنه‌های دهشتناک جنگ و مقاومت و حماسه‌آفرینی زنان و مردان غیور مناطق مرزی از جمله خطه گیلانغرب بویژه فرنگیس و خانواده‌اش یکی پس از دیگری خود را نشان می‌دهد. فرنگیس در یکی از این صحنه‌ها و هنگامی که از پناهگاهی در کوه‌های اطراف روستا به خانه برگشته تا آذوقه بردارد، در بازگشت با 2 سرباز عراقی مواجه می‌شود که یکی از آنها را با تبر می‌کشد و دیگری را اسیر می‌کند.
در فصل‌های بعدی کتاب، دوران آوارگی فرنگیس و خانواده‌اش و دیگر ساکنان روستاهای مناطق مرزی روایت می‌شود که چندین بار محل اسکان خود را تغییر می‌دهند. بارها به روستا بازمی‌گردند اما هر بار با بمباران‌های بی‌وقفه دشمن مواجه شده و تعدادی شهید و مجروح می‌شوند. تعدادی از اعضای خانواده فرنگیس هم در این وقایع شهید و مجروح می‌شوند. علاوه بر بمباران‌های دشمن، برخورد کودکان و نوجوانان و اهالی روستاها با مین هم بارها حادثه‌ساز می‌شود. با توجه به موقعیت جغرافیایی محل سکونت فرنگیس و خانواده‌اش، او صحنه‌هایی از دوران دفاع‌مقدس را روایت می‌کند که جزو وقایع اصلی جنگ در آن دوران محسوب می‌شدند. از جمله بمباران‌های بی‌وقفه روستاهای اطراف گیلانغرب، حمله منافقین به اسلام‌آباد و عملیات مرصاد و دیگر وقایعی که جزو حوادث فراموش‌نشدنی آن دوران هستند؛ همچون سفر مقام معظم رهبری به استان کرمانشاه که در آن سفر مقام معظم رهبری به شهر گیلانغرب هم می‌روند و فرنگیس موفق می‌شود با رهبر معظم انقلاب دیدار کند.
ناشر صرب در معرفی کتاب نوشته است:
این داستان از آن جهت خاص است که زن را قربانی معرفی نمی‌کند بلکه به عنوان یک مبارز، کلید آزادی و دفاع از میهن معرفی می‌کند. او با قدرت خارق‌العاده اش، در برابر تمام محدودیت‌ها، خطرات، وحشت و مرگ ناشی از جنگ مقاومت می‌کند. این به ما می‌آموزاند که یک فرد اگر به اندازه کافی باور داشته باشد، می‌تواند جهان را تغییر دهد.
این‌کتاب توسط نرمین حوجیچ به صربی ترجمه شده و ویراستاری‌اش نیز توسط میلیکا آنتیچ انجام شده است.
نسخه صربی «فرنگیس» با 337 صفحه توسط انتشارات آگنوستا منتشر شده است.