نسیم گیلان - ایسنا /کتاب‌های «به برادرزادگان من» و «گمشده‌ای در غبار سیاست» درباره میرزا حیدرعلی کمالی ابرقویی، شاعر و سیاستمدار منتشر شده‌اند.
«به برادرزادگان من» گزینه اشعار میرزا حیدرعلی کمالی ابرقویی با مقدمه‌ای درباره زندگی و بررسی ادوار شاعری کمالی و «گمشده‌ای در غبار سیاست» نقد و تحلیل آثار و افکار حیدرعلی کمالی با مقدمه یدالله جلالی پندری است که به قلم رضا قیومی، استاد دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یزد در نشر روزگار راهی بازار کتاب شده‌اند.
رضا قیومی درباره میرزا حیدرعلی کمالی ابرقویی ( 1250 ابرکوه- 1328 تهران) نوشته است: «کمالی شاعر، رمان‌نویس و روزنامه‌نگار عصر مشروطه و دوره پهلوی اول است.
حضور او در مجموعه ارتباطات ادبی و هنری ادوار نامبرده علاوه بر شاعری و نویسندگی به وی اهمیت می‌بخشد.
کمالی پس از مهاجرت از ابرکوه به اصفهان و سپس اقامت در تهران، در جرگه ادیبان و سخنوران نامدار ایران درآمد. وی در محافل فرهنگی و انجمن‌های ادبی با چهره‌هایی مانند ادیب الممالک فراهانی، علی اکبر دهخدا و ملک الشعرای بهار و ... مجالست داشت و آثاری به نظم و نثر در نشریات و مجلات ادبی آن روزگار نظیر مجله بهار، دانشکده، ارمغان و ... به چاپ رسانده است.
او با ورود به تهران در زمره آزادی‌خواهان و مشروطه‌طلبان درآمد. اشعاری در قوالب کهن با موضوعات و مضامین تازه سرود و در راستای اهداف سیاسی و اجتماعی خود روزنامه‌ای به نام «پیکار» در سال 1289 ش در تهران دایر کرد که پس از انتشار چند شماره به دستور ناصرالملک -نایب السلطنه احمد شاه قاجار- توقیف شد.
کمالی در ادامه پژوهش‌های ادبی خود نخستین منتخبات اشعار صائب تبریزی را در ایران در تاریخ 1305 ش چاپ و منتشر کرد.
او مغازه چای فروشی در خیابان لاله زار داشته که محل رفت و آمد و نشست‌های ادبی و فرهنگی بوده و دوستان و معاشرانش در آنجا گرد می‌آمدند. افرادی نظیر: ایرج میرزا ، عارف قزوینی، میرزاده عشقی، نیما یوشیج، علی اصغر حکمت، سعید نفیسی و ... .
![]()
کمالی در زمان پهلوی اول در دوره‌های نهم و دهم به نمایندگی مردم نیشابور در مجلس شورای ملی به کار وکالت مشغول شد و تا سال 1315ش که گرفتار سکته و بیماری شد به این کار اشتغال داشت.
آثار و تألیفات عبارتند از: دیوان اشعار که نخستین بار در سال 1299ش در استانبول به کوشش و با مقدمه احمد خان ملک ساسانی به طبع رسید. رمان تاریخی «مظالم ترکان خاتون» (1307ش)،رمان تاریخی «لازیکا» (1309ش)، منتخبات اشعار صائب تبریزی و اشعار و مقالات متعدد در نشریات ادوار مشروطه و معاصر.»