بزرگنمايي:

نسیم گیلان - به گزارش خبرنگار دفاع‌پرس از رشت، «محمود رنجبر» رئیس پژوهشکده گیلان‌شناسی دانشگاه گیلان و عضو هیئت علمی دانشگاه؛ در برخی محافل روشنفکری برای آنکه نهضت جنگل را به حرکتی اجتماعی در سایه تحولات اجتماعی بین‌المللی تقلیل دهند گزاره‌های مربوط به وجه مذهبی میرزا را حذف می‌کنند.
این گروه معتقدند در مباحث تاریخی نباید نشان دار صحبت کرد به عبارتی ساده‌تر نباید سخنان و دیدگاه ما بار ایدیولوژیک داشته باشد البته ایشان به خوبی میدانند که پاسخ به این مدعا چقدر ساده است، اما از سر لجاج با گروه دیگری که میرزا را صرفا یک روحانی می‌دانند به طرح چنین مسائلی می‌پردازند.
در اینکه میرزا پیش از مشروطیت درس طلبگی خوانده شکی نیست همه منابع تاریخی از ابراهیم فخرایی در سردار جنگل تا آخرین کتابی که تابستان همین امسال 1403 به همت دکتر هومن یوسفدهی منتشر شده بر تحصیل وی در مکتب‌خانه و حوزه تاکید دارند، اما بحث برخی این است که میرزا پس از تحصیل در حوزه از دانش فراگرفته عدول کرده و به گونه‌ای برائت جسته است البته این گزاره هم حاصل صغری کبری بستن مبتنی بر توهمات است، زیرا متون تاریخی مورد تایید همه پژوهشگران بر سخنان صحنه‌ها و رویداد‌هایی اشاره دارند که نشان میدهد میرزا آموزه‌های دینی را در مناسبات اجتماعی خود به کار می‌برده است.
میرزا فردی متعهد به آرمان‌های اسلامی بود و همچنان که در مرامنامه جنگل آمده خود را متعهد به قوانین اسلام می‌دانستند البته در شرایط جنگ برخی سخنان و رویکرد‌ها یا دیدار‌ها ممکن است سوء برداشت شود و به زاویه داشتن میرزا با دین تعبیر شود به عنوان مثال پس از 1918 و قدرت گرفتن بلشویک‌ها در روسیه تلاش برای از بین بردن مقاومت میرزا در برابر هجوم انگلیس و روسیه در سه نوبت نمایندگان بلشویک روسیه اعلان دیدار با میرزا را داشتند، اما میرزا هر بار مخالفت خود را اعلام کرد.
بلشویک‌ها بر اساس آنچه در جمهوری‌های شورایی و کشور‌های بلوک شرق انجام داده بودند تلاش داشتند تعدادی از افراد متنفذ محلی و برخی سمپات‌های ایرانی ساکن روسیه را گرد هم آورند تا مجمعی محلی با اهداف شورای مرکزی حزب کمونیست فراهم آورند تا منویات آنان را اجرایی نمایند.
میرزا متوجه این دام چاله شده بود اتفاقا در آن نشست با بلشویک‌ها شرکت داشت، اما آموزه‌های دینی او اجازه پذیرش سلطه بیگانه را نمیداد اتفاقا در همین دورانی که بلشویک‌های گیلان در دل دولت نهضت جنگل پا گرفته بودند میرزا شخصا بنا به تایید کتب تاریخی و معتبر حتی یک گام در جهت منافع بلشویک‌ها برنداشت حتی در مواردی که امثال خالو قربان و حیدر خان بدون توجه به نظر میرزا دستوراتی مبتنی بر الگو‌های بلشویکی می‌دادند.
میرزا در برابر آنان ایستاد بر اساس موارد برشمرده و دلایلی دیگری که از حوصله این مقاله خارج است جفاست میرزا را دین‌مدار مجاهد ننامید و شهادت او را مرگی عادی و فوت یا مردن تصور کرد.
انتهای پیام/