بزرگنمايي:

نسیم گیلان - به گزارش خبرگزاری مهر، ولی جهانی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گیلان اظهارداشت: در زمان حاضر باستان‌شناسان به همراه دیگر متخصصان، طی سلسله پژوهش‌هایی در حریم منظر شهر تاریخی ماسوله به منظور درج در پرونده ثبت جهانی، به شواهد جدیدی از فعالیت‌های صنعتی مربوط به دوران میانی اسلامی دست یافته‌اند.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان اظهار کرد: طی کاوش‌های باستان‌شناختی در محوطه سیاپسیه ماسوله که به سرپرستی بهزاد علی‌طالش در جریان است؛ شواهد جدید و مهمی از صنعت فلزگری و ذوب آهن و کوره‌های مرتبط با آن یافت شده که می‌تواند فصل جدیدی در شناخت تعاملات اجتماعی منطقه‌ای و بین منطقه‌ای باشد.
وی با تاکید بر اهمیت این نویافته و ارتباط آن با تحلیل الگوی استقرار و اقتصاد معیشتی منطقه، تصریح کرد: این یافته می‌تواند در تحلیل تغییرات درون منطقه‌ای دیگر مناطق همجوار مؤثر باشد.
جهانی گفت: فلز آهن یک ماده استراتژیک در دوره باستان بوده که تولید و یا در اختیار داشتن آن می‌توانسته برای هر منطقه و یا حکومتی تولید قدرت و رفاه اجتماعی کند و به عنوان عاملی تعیین کننده در تعاملات اجتماعی و سیاسی آن دوران محسوب می‌شده است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان، هدف اصلی از این پژوهش‌ها را کشف شواهد فعالیت‌های فلزگری و ذوب آهن و تولید فولاد در دوران اسلامی دانست و افزود: این موضوع می‌تواند منجر به شناخت ماسوله به مثابه یک منطقه صنعتی فلزگری مهم در جهان شود و برای تکمیل و پذیرش پرونده ثبت جهانی ماسوله بسیار حائز اهمیت است.
وی گفت: بنا بر مدارک و اسناد تاریخی در زمان فتحعلی شاه قاجار ماسوله زیر نظر قورخانه (زرادخانه) حکومتی اداره می‌شد و وظیفه تأمین گلوله‌های توپ آنها را بر عهده داشت.
جهانی گفت: حجم وسیع شواهد فلزگری در منطقه نشان از اضافه تولید و مازاد بر نیاز منطقه دارد که هم اکنون نحوه و وسعت این تعاملات توسط روش‌های آزمایشگاهی و مقایسه‌ای توسط متخصصان در حال مطالعه است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان یادآور شد: کاوش‌های باستان شناسی منظر فرهنگی ماسوله در راستای تکمیل مطالعات پرونده ثبت جهانی این اثر در حال انجام است.
گفتنی است؛ ماسوله در 25 کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن در کنار رودخانه‌های جاری بر پهنه صخره سنگ‌ها، شالی و باغ‌های چای و معماری پلکانی گِلین منحصر به فرد در دل کوهستان همراه با پنجره‌های چوبی و گلدان‌های شمعدانی رنگینش، سال 1354 با شماره 1090 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و ثبت جهانی آن از سال 1390 در دستور کار قرار گرفت.
شهرک تاریخی ماسوله سال 2007 در میراث تاریخی یونسکو به طور موقت ثبت شد تا مسیر هرگونه تغییر و آسیب به آن بسته شود، در گذر سال‌ها این شهر رفت و آمد مدیران، کارشناسان بین‌المللی، ملی و استانی بسیاری را به خود دید که بررسی‌ها و گزارش‌های متعددی را از این قطعه تاریخی به همراه داشت.
همچنان پرونده جهانی شدن ماسوله اندر خم یونسکو باقی مانده بود تا اینکه آبان 1400 ماسوله عنوان شهر کامل از نگاه ارزیابان بین المللی را از آن خود کرد که به اعتقاد کارشناسان گامی مهم در مسیر ثبت جهانی آن محسوب می‌شد و ارزیاب یونسکو سرانجام پس از گذشت 11 سال از آغاز فرایند ثبت جهانی منظر فرهنگی ماسوله، ششم مهر 1401 وارد این شهر تاریخی شد و فرآیند اولیه ثبت جهانی ماسوله را آغاز کرد و قرار شد نتیجه شهریور 1402 در چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو اعلام شود.
26 شهریور (17 سپتامبر 2023)، چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو (UNESCO) برگزار شد و خبر ثبت جهانی کاروانسرای تی تی گیلان در قالب پرونده کاروانسراهای ایران به همراه 53 کاروانسرای تاریخی کشور بررسی و با تصویب اعضای کمیته به عنوان بیست و هفتمین میراث فرهنگی ملموس ایران در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد اما از ثبت جهانی ماسوله خبری نشد.
فرصت ثبت جهانی شهرک تاریخی ماسوله از سوی یونسکو باقی ماند لذا، برای مردم این سرزمین شوق جهانی شدن کاروانسرای 600 ساله با ثبت جهانی شهر تاریخی پلکانی‌شان تمام می‌شود.
سیاپسیه در ارتفاع 2500 متری کوه‌های جنوبی ماسوله استان گیلان و در منطقه‌ای سخت گذر و برف‌گیر واقع شده است.
ماه گذشته نیز در بررسی‌های جدید باستان شناسی شواهدی ارزشمند از صنعتگری ذوب آهن اسفنجی (ماده‌ای است که از احیای سنگ‌آهن بدون ذوب کردن به دست می‌آید) در دوره پارتی در شهر تاریخی ماسوله کشف شده بود.
کد خبر 6291357