بزرگنمايي:
نسیم گیلان - ایسنا /دو برادر دوقلو که هر کدام به 25 زبان زنده مسلط هستند، یک زبان منحصر به فرد برای خودشان ابداع کردهاند.
تا 50 درصد از دوقلوها الگوی ارتباطی مخصوص به خود را با یکدیگر توسعه میدهند. اکثر آنها با گذشت زمان آن را از دست میدهند، اما برای دوقلوهای خانواده یولدن(Youlden) این یک روش عادی برای برقراری ارتباط شده است.
به نقل از بیبیسی، دو برادر دوقلو به نام متیو(Matthew) و مایکل(Michael) یولدن هر کدام به 25 زبان صحبت میکنند و حالا بیست و ششمین زبان را که ابداعی خودشان است و آن را اومری(Umeri) نام نهادهاند، به فهرست زبانهای خود افزودهاند.
اگر تاکنون نام زبان «اومری» را نشنیدهاید، دلیل خوبی برای آن وجود دارد. مایکل و متیو تنها دو نفری هستند که به این زبان صحبت میکنند، میخوانند و مینویسند و خودشان آن را در کودکی ابداع کردهاند.
این دو برادر میگویند اومری یک زبان سری و رمزآلود نیست.
آنها میگویند: زبان اومری هرگز به زبانی که برای خصوصی نگه داشتن حرفها استفاده میشود، خلاصه نمیشود. این زبان قطعاً برای ما ارزش عاطفی دارد، زیرا منعکس کننده پیوند عمیقی است که ما به عنوان دوقلوهای همسان با هم داریم.
تخمین زده میشود که 30 تا 50 درصد از دوقلوهای دنیا یک زبان مشترک یا الگوی ارتباطی خاص را که به عنوان کریپتوفازی(cryptophasia) شناخته میشود، با هم ایجاد میکنند که فقط برای خودشان قابل درک است. این اصطلاح به طور مستقیم از زبان یونانی به معنی «گفتار مخفی» آمده است.
نانسی سگال(Nancy Segal) مدیر مرکز مطالعات دوقلوها در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا معتقد است که اکنون کلمات بهتر و ظریفتری برای این پدیده وجود دارد و ترجیح میدهد از «گفتار خصوصی» استفاده کند. وی در کتاب خود از عبارت «درک کلامی مشترک» برای اشاره به گفتار استفاده شده در دوقلوهای یولدن استفاده میکند.
سگال میگوید: بر اساس مطالعات موجود، میتوان با اطمینان گفت که حدود 40 درصد از کودکان دوقلو درگیر نوعی «تکلم دوقلویی» هستند، اما این رقم نشان نمیدهد که رشد زبانی دوقلوها چقدر پیچیده است.
ربان اومری با الفبای لاتین نوشته میشود، اگرچه دوقلوهای یولدن سعی کردند الفبای خود را برای این زبان طراحی کنند.
روی یوهانینک(Roy Johannink) از هلند، پدر دوقلوهای نوجوان به نام مرل(Merle) و استین(Stijn) است. او 13 سال پیش، زمانی که دوقلوهایش نوزاد بودند، یک ویدئو از آنها در حال غر زدن به یکدیگر گرفت و آن را در یوتیوب به اشتراک گذاشت. مکالمه آنها تا به امروز بیش از 30 میلیون بازدید داشته است.
یوهانینک در لحظهای که این دو برای اولین بار شروع به تعامل کلامی با یکدیگر کردند، از آنها تصویربرداری کرد. وی درباره آن لحظه میگوید: گویا آنها از اینکه یکدیگر را دیدند، کمی متعجب شدند. احتمالا با خود فکر میکردند که من تنها نیستم و یکی دیگر عین من وجود دارد!
سگال توضیح میدهد که مانند مرل و استین که زبان مشترک خود را با یادگیری زبان هلندی از دست دادند، بیشتر دوقلوها وقتی در ارتباط با افراد دیگر قرار میگیرند، از زبان و کلمات خصوصی خود دور میشوند.
اما برای دوقلوهای یولدن اینطور نبوده است. آنها از زبان خود دور نشدهاند، بلکه برعکس، در طول سالها آن را غنی و کامل کردهاند.
دوقلوهای یولدن که در شهر منچستر انگلیس به دنیا آمده و بزرگ شدهاند، در محاصره قومیتها و فرهنگهای مختلف بزرگ شدهاند و عشق به زبانهای مختلف در آنها پرورش یافته است.
این دو برادر دقیق به یاد ندارند که زبان اومری را از چه زمانی شروع به صحبت کردهاند، اما به یاد میآورند که پدربزرگشان زمانی که در دوران پیش دبستانی بودهاند، یک شوخی را که آنها بین خود به اشتراک میگذاشتند، متوجه نشده و گیج شده است.
سپس در سن هشت سالگی اولین تعطیلات خانوادگی آنها در خارج از انگلیس فرا رسید. آنها به اسپانیا رفتند و تصمیم گرفتند که زبان اسپانیایی یاد بگیرند و متقاعد شده بودند که اگر این کار را نکنند، برای سفارش بستنی دچار مشکل خواهند شد. آنها با در دست داشتن یک فرهنگ لغت و با درک کمی از قواعد این زبان شروع به ترجمه عبارات به صورت کلمه به کلمه از انگلیسی به اسپانیایی کردند.
آنها سپس زبان ایتالیایی را آموختند و سپس توجه خود را به یادگیری زبانهای اسکاندیناوی معطوف کردند.
برادران دوقلوی یولدن با ترکیب عناصر دستوری مختلف از همه زبانهایی که یاد گرفته بودند، متوجه شدند که زبان اومری در واقع میتواند خود به یک زبان کامل تبدیل شود.
این با مشاهدات سگال مطابقت دارد. به گفته او، به طور کلی دوقلوها زبان جدیدی اختراع نمیکنند، آنها تمایل دارند تا اشکال غیرمعمولی از زبانی را که در معرض آن قرار میگیرند، تولید کنند. اگرچه نامفهوم است، اما همچنان آن را رها نمیکنند.
دوقلوهای یولدن شروع به استانداردسازی و کدگذاری زبان اومری کردند. در یک مقطع حتی آنها سعی کردند الفبای خود را طراحی کنند، اما متوجه شدند با توجه به اینکه فونت اومری در رایانهها وجود ندارد، کاربرد کمی خواهد داشت. بنابراین اومری اکنون با استفاده از الفبای لاتین نوشته میشود.
یک زبان مشترک
حفظ زبانی که افراد کمی به آن زبان صحبت میکنند، چالشهای خاص خود را دارد.
متیو میگوید: دوقلوها این زبان مشترک را دارند که از یک جایی استفاده از آن را متوقف میکنند، گویی از آن احساس شرم میکنند. این مسئلهای منحصر به فرد برای دوقلوها نیست. هر کسی که به یک زبان اقلیت صحبت میکند، به این معنی که اکثر افراد جامعه به آن زبان صحبت نمیکنند، ممکن است از صحبت کردن به آن زبان خجالت بکشد، به خصوص اگر شما با یک زبان اقلیت بزرگ شده باشید که ممکن است به واسطه آن طرد شده باشید یا در مدرسه به شما خندیده باشند.
وی افزود: ما خوشبختانه هرگز چنین واکنشی از سوی دیگران نداشتیم و برعکس، در خانه ما والدینمان هرگز رشد زبان اومری بین ما را یک مسئله منفی نمیدانستند و ما را تشویق میکردند.
کارن تورپ(Karen Thorpe) متخصص رشد، آموزش و تحقیقات مراقبت از کودک در موسسه مغز کوئینزلند در دانشگاه کوئینزلند است. او به طور گسترده توسعه زبان در دوقلوها را مطالعه کرده است.
او میگوید: برای من، این نشانه یک رابطه بسیار نزدیک است. به جای اینکه آن را چیزی عجیب و غیرعادی بدانیم، زبان خصوصی واقعاً مسئله زیبایی است که انسانها در زمانی که بسیار به یکدیگر نزدیک هستند، انجام میدهند. اما آیا این منحصر به دوقلوهاست؟ من اینطور فکر نمیکنم. من فکر میکنم این منحصر به روابط بسیار خاص و نزدیک است.
وی همچنین آن را به عنوان یک ویژگی عادی در طول رشد در نظر میگیرد. همانطور که در یک مقاله تحقیقاتی در سال 2010 نوشت: به سادگی کودکان خردسالی که تازه شروع به صحبت میکنند، یکدیگر را بهتر از والدین یا سایر بزرگسالان درک میکنند.
برای دوقلوهایی مانند دوقلوهای یولدن، این زبانها ترکیبی از صمیمیت و کنجکاوی فکری است، اگرچه تورپ اذعان دارد که زبان برادران یولدن که به صورت بلندمدت و آگاهانه توسعه سافته یک زبان خصوصی نسبتاً نادر است.
دوقلوهای یولدن به اختراع کلمات جدید برای همگام شدن با زندگی مدرن ادامه میدهند و حتی برای کلمات خاص نظیر «آیپد» نیز کلمه ساختهاند.
مطالعات موردی محدودی در مورد کریپتوفازی یا «زبان دوقلویی» موجود است و برخی از معروفترین آنها ریشه در روانپزشکی دارند.
جون(June) و جنیفر(Jennifer) گیبونز(Gibbons) یکی از این نمونهها هستند. آنها در دهه 1970 در ولز متولد و بزرگ شدند. آنها دچار نقص گفتاری بودند و به خاطر آن در مدرسه مورد آزار و اذیت قرار میگرفتند. در نتیجه صحبت با دیگران را متوقف کردند و فقط با یکدیگر صحبت کردند.
سخنان آنها برای دیگران از جمله والدینشان نامفهوم به نظر میرسید. آنها در سن 19 سالگی پس از دستگیری به دلیل جرائمی از جمله آتشسوزی و سرقت به یک بیمارستان روانی در انگلیس فرستاده شدند و جوانترین بیماران زن آنجا شدند.
جون در یک مصاحبه درباره زندگی خود و خواهرش گفت: ما ناامید بودیم. در دام دوقلوییمان و در آن زبان گرفتار شدیم. ما همه چیز را امتحان کردیم تا خودمان را از آن جدا کنیم.
تورپ میگوید اغلب دوقلوها زبانی را که ممکن است در دوران کودکی با یکدیگر به اشتراک گذاشته باشند، فراموش میکنند، اما برخی کلمات خاص و ویژگیهای ارتباطی غیرکلامی مانند ژستها را حفظ میکنند.
وی میگوید: آنها ممکن است چیزی نداشته باشند که ما آن را یک زبان انحصاری بنامیم، اما چیزی کاملاً خاص بین خودشان دارند.
تحقیقات تورپ همچنین نشان داده است که دوقلوها نسبتاً بیشتر در معرض خطر تاخیر در آغاز صحبت کردن هستند، اما داشتن یک زبان خصوصی لزوماً به این امر منجر نمیشود.
تحقیقات نشان میدهد که تاخیر زبانی بیشتر با توجه به این عارض میشود که دوقلوها از سوی والدین خود توجه فردی کمتری دریافت میکنند. ضمن اینکه نارس زاده شدن، شرایط بارداری و عوارض زایمان نیز میتواند در آن نقش داشته باشد.
سگال به والدینی که دوقلو دارند توصیه میکند که مطمئن شوند با فرزندانشان تک به تک صحبت میکنند تا در معرض زبان قرار بگیرند. به گفته وی، یکی از مشکلات دوقلوها این است که والدین تمایل دارند آنها را تنها بگذارند، زیرا معتقدند آنها یکدیگر را سرگرم میکنند و این در حالی است که آنها از قرار گرفتن در معرض زبان بزرگسالان محروم میشوند.
برای دوقلوهای یولدن، خلق زبان اومری چیزی جز یک تجربه مثبت نبوده است. هنگامی که آنها برای چیزهایی که در زندگی امروزی پدیدار شدهاند، به کلمات جدیدی فکر میکنند، زبانشان دائماً در حالت توسعه قرار میگیرد.
متیو میگوید: چه «آیپد» چه «کابل لایتنینگ»، همه اینها کلماتی هستند که 20 یا 30 سال پیش وجود نداشتند.
آنها اکنون موسسه آموزش زبان خود را اداره میکنند که از افراد، موسسات آموزشی و شرکتهای خصوصی برای یادگیری زبان پشتیبانی میکند.
این دو برادر در حال حاضر جدا از هم و در دو شهر متفاوت زندگی میکنند، اما هنوز با زبان اومری با یکدیگر گفتگو میکنند.
گفتنی است که آنها قصد ندارند در آینده این زبان را به فرزندانشان منتقل کنند و به نظرشان عجیب است که این زبان را با شخص دیگری به اشتراک بگذارند.
مایکل میگوید: این یک زبان منحصر به فرد است که تنها توسط ما دو نفر صحبت میشود. این یکی از آن چیزهایی است که متأسفانه تاریخ انقضا دارد.