نسیم گیلان - تسنیم /دانشمندان ایرانی با طراحی یک سیستم کمک جراحی نوین، انقلابی در تشخیص دقیق‌تر تومورها و کاهش عوارض جراحی ایجاد کردند. 113 بیمارستان از این محصول دانش‌بنیان استفاده کرده و تا به امروز بیش از 2 هزار عمل جراحی با گاماپروب‌ها انجام شده است.
یک شرکت دانش‌بنیان با هدف جلوگیرى از خروج سرمایه‌هاى ملى و دستیابى به فن‌آورى‌هاى نوین و پیشرفته در راستاى رفع نیازهاى مردم کشور، افزایش سلامت و کیفیت زندگى بیماران، اقدام به طراحی یک سیستم کمک جراحی برای تشخیص نقاط با جذب بالای رادیونوکلید در بدن و یا بافت، کرده است.

شرکت توسعه صنایع تصویر‌برداری پرتو‌نگار پرشیا در سال 1389 در تهران تأسیس شد؛ این شرکت با هدف تولید تجهیزات پزشکى تشخیصى، درمانى و تحقیقاتى و ارائه آنها به بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتى و دیگر سازمان‌هاى مربوطه در سراسر ایران براى حرکت به سوى عدم وابستگى به دیگر کشور‌ها و افزایش توان علمى متخصصین ایرانى در این حوزه با تکیه بر خلاقیت، توان علمى و مهارت‌هاى فنى متخصصین داخلى و بهره‌گیرى از نیروهاى جوان علمى، پرتلاش و مسئولیت‌پذیر در زمینه طراحی تولید نصب راه‌اندازی و تعمیر دستگاه‌های تصویر‌برداری پزشکی فعالیت دارد.
سیستم تصویربرداری اسپکت تمام بدن(inSIGHT)، سیستم تصویربرداری اسپکت قلبی(ProSPECT II)، سیستم تصویربرداری اسپکت قلبی(ProSPECT)، سیستم تصویربرداری پت حیوانی(Xtrim)، سیستم تصویربرداری اسپکت حیوانی(HiReSPECT)، سیستم تصویربرداری اسپکت حیوانی(HiReSPECT II)، گاما پن(GammaPen)، گاما کمرای دستی جهت استفاده در اتاق عمل(SURGEOSIGHT)، گاما پروب (SURGEOGUIDE II) و تست تنفسی اوره (HeliGuide) از جمله محصولاتی است که به دست متخصصان این شرکت دانش‌بنیان تولید شده است.

هدفگذاری ایجاد 30 هزار شرکت دانش‌بنیان در کشور
محمدرضا آی، مدیرعامل شرکت پرتو‌نگار پرشیا، سیستم گاماپروب GammaPen را یک سیستم کمک جراحی خواند که برای تشخیص نقاط با جذب بالای رادیونوکلید در بدن و یا بافت، مورد استفاده قرار می‌گیرد و تصریح کرد: کاربرد سیستم GammaPen در آشکارسازی و تعیین موقعیت رادیودارویی است که پیش‌تر به بدن تزریق و در بدن توزیع شده است. رادیونوکلید‌هایی که معمولاً مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از Tc-99m، I-131، و F-18.. گاما پروب‌ها هم می‌توانند در اعمال جراحی باز، لاپاراسکوپی و تراسکوپی مورد استفاده قرار گیرند و هم امکان به کارگیری آن به صورت خارجی (خارج از بدن) وجود دارد.
وی ادامه داد: از گاماپروب‌ها می‌توان در تمامی مواردی که آشکارسازی نقاط کوچکی با توزیع اکتیویته، حساسیت و رزولوشن بالا مورد نظر است، بهره جست.
آی ضمن اشاره به استفاده از کریستال CsI(Tl) در سیستم آشکارسازی پروب گفت: این کریستال یکنواختی پاسخ پروب و پارامتر‌های آن را تضمین می‌کند. شکل و هندسه مورد استفاده در این دستگاه به گونه‌ای انتخاب شده است که در عین جذابیت و زیبایی، خوش دست و کم وزن باشد.
وی درخصوص مکانیزم عملکرد این دستگاه، اذعان کرد: چند ساعت (یا حتی یک روز) قبل از عملاً جراحی، رادیوداروی مربوطه با دز مناسب به بیمار تزریق می‌شود. چگونگی تزریق، زمان تزریق، دز و سایر موارد در تخصص و اختیار متخصص پزشکی هسته‌ای و جراح است.
آی افزود: از هنگام تزریق تا عمل، رادیودارو به صورت تجمع انتخابی در غدد لنفاوی به عنوان مثال پستان (در عمل جراحی مربوط به سرطان پستان) که در ناحیه زیر بغل می‌باشد توزیع می‌شود.
به گفته وی، این توزیع به گونه‌ای است که در غده (یا غددی) که سرطانی شده، بسیار بیشتر از سایر غدد لنفاوی است. طبق تحقیقات پیشین اثبات شده در بیش از 90 درصد مواقع، فقط اولین غده لنفاوی پس از بافت درگیر است و باید برداشته شود و نیازی به برداشتن سایر غدد لنفاوی نیست. پیش از این روش، جراح تمامی غدد لنفاوی ناحیه زیر بغل را خارج می‌کرد که می‌توانست عوارض جانبی بسیار شدیدی برای بیمار داشته باشد. نحوه شناخت غده لنفاوی پیش آهنگ از سایر غده‌ها به کمک گاماپروب است.
آی با اشاره به استفاده بیش از 113 بیمارستان ایرانی از این محصول دانش‌بنیان خاطرنشان کرد: از نظر کمی و کیفی، محصول کاملاً قابل رقابت با نمونه‌های مشابه خارجی بوده و تا به امروز بیش از دو هزار عمل جراحی با گاما پروب‌ها انجام شده است.
مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان درپایان خاطرنشان کرد: از آنجا که تجمع رادیودارو در آن بیشتر است با نزدیک کردن سر پروب (که یک آشکارساز پرتو‌های گاماست)، صدای بوق شدیدتر و شمارش بالاتری روی نمایشگر به جراح اعلام می‌شود و جراح با توجه به آموزش‌ها و تجربه خود، اقدام به برداشتن غده پیش آهنگ می‌کند. پس از آن جهت اطمینان، سایر غدد نیز با پروب مورد بررسی قرار می‌گیرند و هر غده‌ای که اکتیویته آن بالاتر از 10 درصد اکتیویته محل تزریق باشد (این اصول جزء تخصص جراح است) نیز خارج می‌شود.